Dr. Olgun Sadık

Bugün dünyaca ünlü beyin üzerine çalışan bir akademisyen grubun sinirbilim ve yapay zeka uygulamaları üzerine yaptıkları bir tartışmaya katılma şansı elde ettim. Hali hazırda bu konuda yazmaya başlamışken aldığım notları kısaca paylaşmak isterim.

Öncelikle dile getirmekte fayda var ki yapay zekâ konusunda beklentiler çok fazla olsa da beyin ve işleyişini anlamaya çalışan çok önemli akademisyenler arasında gerçek yapay zekâ insan zekasına sahip olur mu ve nasıl olabilir konusunda bile ciddi görüş farklılıkları var. Yapay zeka nasıl olmalı diye sorgularken farklı yorumlar ve sorular beni çok heyecanlandırdı. Aşağıya notlarımdan bazılarını paylaşıyorum.

Örneğin:

• Her ne kadar zekâ kavramı sadece beyin ile ilişkilendirilse de vücudun da kendi zekâsı olduğu önemli bir görüş olarak ortaya çıktı (bağırsaklardan bahsetmiyorlar :) ) 
• İnsan özellikli bir yapay zeka geliştirmek için duyu-motor sistemini anlamanın öneminden bahsediliyor. Yani söylenenin özeti şu: Akıllı bir ajan yaratmak için vücut-kas-eklemleri, vücut zekasını bilmeniz gerekir. Çünkü uyum sağlama ve öğrenme sorunu beden ve beyni anlamayı içerir. 
• Beyin devrelerini (beynin işleyişini) anlamak tek başına zekayı anlamamıza yardımcı olmuyor deniyor. Örneğin, model alma davranışı, zekâ gelişimindeki en zorlu ve soyut şeylerden biridir. Hatta motor yani hareket sistemimiz beyinden daha zeki olabilir. Bu anlamda gerçek bir yapay zekâ geliştirmek bu sistemi ve beyin ile ilişkisini de anlamayı gerektirir.
• Sinirbilim topluluğunun beyin hakkında çok fazla verisi var ama bize işlerin nasıl çalıştığını söylemiyorlar. Sinirbilim teori alanıdır ve yapay zeka deney alanıdır.

Bazı ilgimi çeken güzel sorular şunlardı:

1. İnsanı zeki yapan özellikleri nasıl tanımlayabiliriz? Nedir o yetkinlikler? Bu yetkinlikleri öne çıkaran ve ölçmemizi sağlayabilecek belirli görevler nelerdir?
2. Sinirbilim alanı, daha iyi yapay zekanın nasıl oluşturulacağı konusunda ne ölçüde somut bilgi sağlayabilir?

Dikkatimi çeken en önemli problemlerden biri de sürekli öğrenme sorunu? Sürekli gelişim sürecinde bir yapay ajanı nasıl eğitebiliriz? 

Benim de merak ettiğim nesiller arası öğrenme aktarımı var mı sorusu da gündeme geldi. Bu konuda da farklı görüşler olup gelişimi anne karnı sonrası olarak tanımlayanlar olduğu gibi bazı akademisyenler de önceki nesillerin bilgilerini aktaran beyin gelişiminden sorumlu genlerin olduğunu savundular. 

Sorular problemler çeşitli ama bu akademik heyecanı hissetmeyeli baya olmuştu. Güzel bir motivasyon oldu.